100 lat od założenia szkoły w Wojewódkach. Cz. 2
Historia szkoły do końca II Wojny Światowej - 08.09
We wrześniu 1916 r. w Wojewódkach powstała szkoła jednoklasowa o czterech oddziałach. Do obwodu szkolnego należały wsie: Wojewódki Górne, Wojewódki Dolne i Dziegietnia. Do szkoły uczęszczało około 70 dzieci.
7 lutego 1919 r. ukazał się Dekret Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego o obowiązku szkolnym (Dz. Urz. Min. WRiOP, 1919, nr 2, poz. 2); Dotyczył on terenu dawnego zaboru rosyjskiego. Dekret określał m.in. obowiązek szkolny dla dzieci w wieku 7 - 14 lat; obowiązek ten dotyczył dzieci mieszkających do 3 km od szkoły. Za niedopełnienie obowiązku szkolnego, rodzicom groziła grzywna (do 100 marek polskich) lub areszt (do 5 dni). Dekret oreślał również, że nauka szkolna trwa 7 lat.
W dniach 25-26 czerwca 1919 roku w Warszawie odbył się zjazd inspektorów szkolnych byłego zaboru rosyjskiego, na którym został przedstawiony dekret wraz z uściślającą go instrukcją w sprawie opracowania sieci szkolnej. Instrukcja precyzowała, jaki stopień organizacyjny posiada szkoła w zależności od liczby uczniów:
- 1 klasa przy 40-60 uczniach i 1 nauczycielu
- 2 klasy przy 60-100 uczniach i 2 nauczycielach.
- itd.
W rok po ogłoszeniu Dekretu wśród powstających szkół zaczęły dominować szkoły 1- klasowe. Na terenie byłego zaboru rosyjskiego stanowiły one 86% wszystkich szkół powszechnych.
W dniu 17 lutego 1922 roku Sejm uchwalił dwie ustawy: o zakładaniu i utrzymaniu publicznych szkół powszechnych (Dz.U. 1922 nr 18 poz. 143) oraz ich budowie (Dz.U. 1922 nr 18 poz. 144). Określiły one warunki organizacyjne potrzebne do realizowania powszechnego nauczania takie jak: obwody, sieć szkolną, liczbę dzieci decydującą o stopniu organizacyjnym szkoły oraz obowiązki państwa i samorządów terytorialnych w tym zakresie.
Według ustawy stopień organizacyjny szkoły zależał od liczby zamieszkałych w obwodzie dzieci w wieku szkolnym. Jeżeli liczba ta w przeciągu 3 lat nie przekraczała 60 uczniów - szkoła była jednoklasowa (z jednym nauczycielem), przy liczbie 61-100 uczniów - szkoła była dwuklasowa (z dwoma nauczycielami), itd.
W ciągu 4 lat niepodległości Polski (1918-1922) ustalone zostały podstawy organizacyjne szkolnictwa powszechnego, które bez większych zmian przetrwały do 1932 roku. Uregulowania te miały wpływ także na naszą szkołę. Już we wrześniu 1922 r. stopień szkoły w Wojewódkach został podniesiony - powstała szkoła 2-klasowa o 5 oddziałach. Szkoła w Wojewódkach w takim kształcie przetrwała do 1926 r.
We wrześniu 1926 r. na skutek sporów pomiędzy mieszkańcami Wojewódek Górnych i Dolnych szkoła została przeniesiona do Wojewódek Dolnych. Wieś Dziegietnia została włączona do obwodu Brodacze, co zmniejszyło liczbę uczniów. Tym samym stopień organizacyjny szkoły został obniżony, powstała szkoła 1-klasowa. Obwód szkolny tworzyły wsie: Wojewódki Dolne, Kolonia - Wojewódki Dolne i Wojewódki Górne.
W latach 1929-1938 w szkole funkcjonowały 4 oddziały, do których uczęszczało około 70 dzieci.
11 marca 1932 r. została wydana ustawa o ustroju szkolnym (Dz.U. 1932 nr 38 poz. 389 Ustawa z dnia 11 marca 1932 r. o ustroju szkolnictwa), która wprowadzała zmiany w kilku punktach w stosunku do poprzedniej z 1922 r.
W czasie lat wojny szkoła w Wojewódkach nadal funkcjonowała, nie bylo konieczności wprowadzania tajnego nauczania.
W sierpniu 1944 w czasie działań wojennych (frontowych) spłonął budynek, w którym mieściła się izba szkolna. Spaliły się akta szkoły, biblioteka licząca 173 tomy i inwentarz szkolny. Przez 4 miesiące z powodu braku lokalu nie było nauki.
W styczniu 1945 mieszkańcy obu wsi ze składek zaopatrzyli szkołę w ławy szkolne, tablice i opłacili lokal. Do końca roku szkolnego 1944/45 do szkoły uczęszczało około 80 dzieci. Wśród nich także przesiedleńcy z woj. poznańskiego, którzy mieszkali w Wojewódkach Górnych i Wojewódkach Dolnych.
Kolejne części artykułu na temat szkoły w Wojewódkach już niebawem. Cześć 3 już w czwartek 15 września.
Poniżej części artykułu:
Cześć 1 - Geneza powstania szkoły w Wojewódkach - 01.09
Cześć 2 - Historia szkoły do końca II Wojny Światowej - 08.09
Cześć 3 - Historia szkoły po II Wojnie Światowej, do ferii 1971 - 15.09
Część 4 - Historia szkoły od 1971 - 22.09
Część 5 - Kierownicy i dyrektorzy szkoły - 29.09
Część 6 - Nauczyciele i pracownicy szkoły - 20.10
Część 7 - Uczniowie - 29.10
Część 8 - Kultura i rozrywka w szkole do 1960 r. – 44 lata - 02.02
Część 9 - Kultura i rozrywka w szkole od 1960 do 1991 r. – 31 lat - 11.03
