Święty Florian – patron strażaków cz. 5 z 5 – 4.05

Ikonografia

Kojarzenie świętego jako patrona i opiekuna z niebezpieczeństwami od ognia wywodzi się także od tego, że poniósł śmierć w wodzie, która gasi ogień. Florian na wielu kościelnych chorągwiach w naszym kraju, głównie na wsi przedstawiany jest jako „człowiek z kubłem wody”.

W ikonografii przedstawiany jest najczęściej w stroju rzymskiego oficera, z naczyniem z wodą do gaszenia ognia, lub wprost gaszącego pożar. Czasami jako książę. Bywa, że w ręku trzyma chorągiew. Można też spotkać się z wizerunkiem Floriana z kamieniem u szyi.

Często Florian jest przedstawiany nie jak zwykły legionista, ale jak oficer rzymski czy książę w hełmie i wspaniałej zbroi trzymający w dłoni lancę i proporzec.

Jego atrybutami są: kamień młyński u szyi, kolczuga, krzyż (czerwony i biały), miecz, palma męczeńska, płonący dom, orzeł, tarcza, zbroja.

Wizerunek św. Floriana pojawia się także na herbach polskich gmin i miast.[1]

Krzyż św. Floriana

Wiele straży pożarnych włącza to, co stało się znane jako „krzyż floriański” lub „krzyż św. Floriana” w swoje odznaki, łaty i inne emblematy organizacyjne. Najbardziej rozpowszechniony jest w Stanach Zjednoczonych.

Krzyż ma cztery trójkątne ramiona o równej długości, które są zaokrąglone na każdym końcu i zwężają się w kierunku środka.

Często mylone z krzyżem maltańskim, który nie ma zakrzywionych linii, pochodzenie projektu krzyża floriańskiego pozostaje niejasne.

Wiele medalików przedstawiających św. Floriana jest ukształtowanych w odmianach krzyża floriańskiego, z szerokimi, zakrzywionymi ramionami otaczającymi wizerunek świętego. Czy kształt wczesnych medalionów św. Floriana zainspirował zarys krzyża floriańskiego? Projekt pochodzi prawdopodobnie z końca XIX wieku, ponieważ wydaje się, że straż pożarna zaczęła włączać krzyż do swoich emblematów.[2] [3]

Pomimo, że nie ma jasnego wytłumaczenia pochodzenia krzyża św. Floriana patrząc na niego można odnieść wrażenia, że przypomina nieco kwiat. A przecież imię Florian wywodzi się z łacińskiego „florus” oznaczającego „kwitnący kwiat”. Być może twórca tego symbolu kierował się właśnie tym przy jego opracowaniu.

Święty Florian w kulturze

Alfred Sznitke[4] radziecki i niemiecki kompozytor, pianista, teoretyk muzyki w 1979 roku skomponował II Symfonię „St. Florian”[5] na chór kameralny i orkiestrę.[6] [7]