Święty Florian – patron strażaków cz. 1 z 5 – 4.05

Patronat

Święty Florian jest patronem wykonawców zawodów wiążących się z ogniem: strażaków, hutników i koksowników, kominiarzy, garncarzy, piekarzy. W 1436 r. biskup krakowski kard. Zbigniewa Oleśnickiego ustanowił św. Floriana jednym z czterech głównych patronów Królestwa Polskiego, wraz ze św. Wojciechem, św. Stanisławem i św. Wacławem. Oprócz tego jest także patronem miasta Krakowa i od 19 października 1993 r., gdy Kongregacja do spraw kultu Bożego przy stolicy Apostolskiej nadała jego patronat miastu Chorzów.

Jest również patronem Górnej Austrii obok św. Leopolda oraz miasta Linz, gdzie rozwinięty jest przemysł hutniczy.  Św. Florian jest patronem archidiecezji wiedeńskiej. W 1971 r. austriacka diecezja Linz obrała św. Floriana za swego pierwszego patrona. Wtedy to relikwie męczennika przywiózł do Lorchu z Krakowa kard. Karol Wojtyła. W związku z przypadającą w 2004 r. 1700. rocznicą śmierci męczennika został on ogłoszony drugim, obok św. Leopolda, patronem Austrii, a w tamtejszym Kościele katolickim obchodzono w 2004 Rok św. Floriana. Jest on jedynym, znanym z imienia „austriackim” męczennikiem z początków chrześcijaństwa.¹

Florian – imię męskie pochodzenia łacińskiego, które wywodzi się z imienia Florus. „florus” to inaczej „kwitnący kwiat”, „błyszczący”. W naszym kraju znane już jest od 1212 roku. W Średniowieczu występowało też spolszczenie tego imienia Tworzyjan.²

Na polskie sztandary strażackie Święty trafia w czasach zaborów. Odtąd strażaków nazywa się rycerzami Św. Floriana albo Florianami.

Ojciec Święty Jan Paweł II w liście apostolskim przesłanym z okazji 800-lecia parafii św. Floriana na Kleparzu w 1984 r., jako dawny wikary świętofloriański, tak napisał na temat kultu św. Floriana:

„... Św. Florian jest od wieków czczony w Polsce i poza nią jako patron strażaków, a więc tych, którzy wierni przekazaniu miłości i chrześcijańskiej tradycji, niosą pomoc bliźniemu w obliczu zagrożenia klęskami żywiołowymi.”

Kult Świętego Floriana rozpowszechnił się dopiero w XV w., wcześniej świętymi chroniącymi przed ogniem byli Wawrzyniec i Agata.

Święty Florian otrzymał też honorowe miejsce w pieśni pełniącej rolę hymnu narodowego. Jedna z dopisanych ku czci świętych zwrotek Bogurodzicy brzmi:

Święty Florianie,
Nasz miły patronie,
Proś za nami Gospodyna
Paniej Maryjej Syna.

 (rp. krakowski III z p. poł. XVI w.)³